راه حصول دموکراسی / عطــــــــا یــی

" راه حصول  دیموکراسی   "، نبشتـۀ شادروان ولی احمدعطایی نخستین مدیرمسؤول نامۀ ندأ خلق است . انگیزۀ انتشاردوبارۀ آن پس از 58 سال از طرف ما،  آشنایی ومعرفت به برداشت هایی است که در حوزۀ بحث دیموکمراسی وجود داشته است .

                                                                                                                                                 نصیرمهرین

راه  حصول   دیموکراسی                                        

                                               عطایی

 نامۀ  ندأ خلق .  شمارۀ اول

دوشنبه 12 حمل 1330

ما طرفداراغتشاش وخونریزی نیستیم ؛ ولذا بخلق نیز آنرا توصیه نمی نمائیم .اغتشاش نظام زندگی را ازبین برده، هرج ومرج تولید میکند. هستی را محو ومخالف نام دیموکراسی است. مافقط انقلاب فکری میخواهیم. آرزو داریم هر طبقه افکار دیروزی خود را ترک داده بحق گرائیده وبرای نجات قوم، راه نجات ورستگاری وسعادت بسنجد.

فرض اول خلق، آگاه شدن به حقوق خودشان است . پس از آشنا شدن به حقوق خود، قدم دوم آن با ثبات واتحاد ومقاومت، دفاع ازحقوق خودشان است. طرز دفاع با حمله واغتشاش وانقلاب نه معقول بوده ونه مفید است. وهیچ فردی از منورین مملکت، آرزوی کوچکترین اغتشاش را درمحیط ندارند. زیرا صدمۀ اولی آن به جامعۀ منورمملکت میرسد. فقط طرز دفاع با استفاده از قانونو راه دیموکراسی است . اول باید در مقابل متعرض با زبان وداناندن  قانون پیش آمده وگویا برای  کار دانستن قانون وسواد لازم است .اما ملت ما اکثر سواد ندارند، پس فرض وناموس هر با سواد است که حقوق خلق رامطابق قوانین برآنها بفهماند.  ندأ خلق مرتبا ً قوانین مملکت درابا توضیحات لازمه پخش می نماید. ثانیا ً  اگرمتعرض ویا مامور طرفمهامله خرف خلق را نشنید ، مطابق قانون به مامورین بالاتر تا مقام صدارت مراجعه لازم است. خواهید گفت که مال نتامنون همین جور میکردیم ولی سودی نداشت . اما مطابق قوانین دیموکراسی وآزادی را دیگری هم موجود است که تاکنون به آن مراجعه کرده نمی تو انستند وآن نشر افکار شما توسط روزنامه های ملی وآزاد بود که لله الحمد اکنون به وجودآمده اند. پس اگر خلاف قانون برشما مظالمی رفت وکسی بداد شما نرسید، روزنامه های ملی مخصوصا ً " ندای خلق " که خود را خا دم وآیینۀ  ( * ) افکار از هر طبقه، نژاد از مسلمان وهندو میداند؛ وخود را مدافع حقوق وناموس مردم میشناسد؛ حاضر است از حقوق شما دفاع کند وصدای  شما را بگوش های گران شنو برساند ؛ودراه احقاق حق شما مبارزه کند.

در راه حصول حق برای مردم ، عزم، ثبات، وخدمت وسعی در راه تحصیل سواد تا زمان با سواد شدن به حقوق خوداز راه گوش لازم است . پس درین مبارزه منورین وبا سوادان مسؤولیت سنگین وجدانی وایمانی داشته واگر در راه ایفای این وظیفه  ملی خود غفلت نمایند در نزد حق و وجدان وتاریخ مسؤول اند.

ثالثا ً، مطابق قوانی دیموکراسی،مردم حق دارند جمعیت های سیاسی یعنی حزب وپارتی بصورت علنی تشکیل داده وگویا به دور یک مفکورۀ جمع شده در انتخابات وکلأ خود برای مجلس مشوروشورای ملی به اساس حزبی مجاهده کرده وکسانیرا که حقیقتا ً نمایندۀ خودشان  بوده وطرف اعتماد شان باشند، انتخاب کرده ونگذارند که حکام بحق شان مداخله کرده ونمایندۀ خود را انتخاب کنند. واگر کدام حاکم مداخله میکرد، فورا ً شکایت خود را به کمیتۀ انتخابات وهم درعین زمان به یک روزنامۀ ملی خودبنویسند. ما قانون انتخابات وطرزانتخابات آزاد را برای  معلومات خلق نشر می نمائیم. پس از آنکه وکلأ شان در شورای ملی جمع شدند، باید مطابق قانون به الزمامات شاهانه، رئیس حرب غالب، کابینۀخود را تشکیل  و وکلأ خود ملت وزارتخانه ها را اشغال ومطابق آرزو ومرام تشکیلات وقوانین را ترتیب داده وچون وکلأ ملت طرف اعتماد آنها میباشند، پس طبعا ًبرای رفاه و آرامی خلق کار میکنند. برای اینکه عدالت برقرار مانده ویک حزب نتواند حسب میل خودوافراد خود با مقدرات مردم بازی کند، پس در شورای ملی اقلیتی که باقی میماند، وکلأ دست چپی ویا مخالف حکومت را تشکیل میدهند. پس آنها دایما ًبرهر حرکت وقانون وطرز اداره وسیاست حکومت معین وکلأ غالب وکثرت که کابینه را تشکیل دا ده اند؛ آزادانه اعتراض کرده وچون جریان شورا آزادانه نشر میشود،( ولو تاکنون در شورأ ما نمیشد وشاید بعد ازین شده بتواند) پس مردم از اجراات  دولت، دلایل شان واعتراض وکلأ مخالف واقف شده وبه این صورت اجراات بمفاد مردم وکثرت خلق تمام شده وامور دولت سر وصورتی پیداکرده ومملکت آباد وآرام شده ومنافع هر قوم ولو اقلیت هم باشد، تأمین میشود.

این است راه مجادله ومبارزه برای حقوق در یک حکومت دیموکراسی وتشکیل خلق برای خلق وتوسط خلق.

ماتجارب ومشاهدات خود را درخارج با تطبیق آن در داخل مرتبا ً نشر خواهیم نمود.

                                   ***                   

*- متأسفانه این کلمه خوانده نشد.